دخل

دەرامەت

دائن

خاوەن قەرز

دافع الجريمة

هۆکار ، پاڵنەری تاوان

تهمە

 تومەت

مشتکی

کەسی سکالاکار

شكوى

داوای سزای

تصديق الحكم

پشتگیری کردنی بریاری دەرکراو

نقض الحكم

گورانکاری لە بەشێکی بریاری دەرکراو

تعديل الحكم

گورانکاری لە بریاری دەکراو

رد الحکم

رەتکردنەوەی بریاری دەرکراو

تمییز

پێداچونەوە لە بریاری دەرکراو

استئناف

تێهەلچونەوە لە بریاری دەرکراو

قرار قطعي

بریارێکی بنبر ، دواتر تەواو بونی ماوەی تانەدان

قرار بات

دەرچونی بریارێکي کوتایی پیش كوتاييهاتني ماوەی تانەلێدان

قضاء

دادگا

قاضي

دادوەر

حاکم

خاوەن بریار

شريعة

بەرنامەی و پروگرامێکی ئاسماني

شارع

دانەری پەیام و یاسایەکی ئاسماني

التشریع

یاسای دەستکرد

مشرع

دانەری یاسای دەستکرد

خلف خاص

ئەو کەسەی دەبێتە خاوەنی شتێك بە وصية يان کرین .... هتد

خلف عام

ئەو کەسەی دەبیتە خاوونی شتێک بە میرات

خلف

ئەکەسەی دێتە شوێنی کەسی پێشین ( سلف )

سلف

خاوەنی پێشوی مالەکە

وارث

ئەو کەسانەی دەبنە خاوەنی مالی بەجێماوی کەسی مردوو

موروث

كەسی مردووی کە مالی بەجیماوی دوای خوی هەیە

ارث

مالي بە جێماوی كەسي مردوو

وصية

خاوەنداریەتی وەرگرتن دوای مردنی خاوەنەکەی

حاصلات

سودبینین لە شتێك بە شێوەی خولی نە بێت

ثمار

بەرهەمیکی خولی کە دوبارە دەبێتەوە بەشێوەی وەرزانە بێت یان سالانە یان روژانە .... هتد

مستأجر

كريچی

مؤجر

كەسی کرێدەر

ایجار

خاوەندایەتی لە مافی سودبینین ( منفعە )

الملك

خاوەنداریەتی لە خودی شتەکە ( عین + منفعە )

رقبة

خاوەندایەتی لە سەر خودی عینەکە

ودیعە

پیدانی شتێك بە کەسێك بو ماوەیەکی دیارکراو

هبە

وەرگرتنی شتێك بێ بەرامبەر

معاوضة

وەرگرتنی شتێك بە شتێك

ثمن بخس

جیاوازیەکی زوور لە نێوان نرخ و بەهای شتی فروشراو

ثمن تافة

هاوتا نەبونی نرخ بە شتی فروشراو بە شێوەیەکی نا لوژیکی و نا منطقي

ثمن صوري

نەبونی ئەو نرخەی کە لەسەر رێککەوتون لە بنەرەتدا

ثمن جدي

هاوتابونی نرخ بە ئاشكرا و نهێنی

الوضيعة

فروشتنی شتێك کەمتر لەو بەهایەی پی کریوە

التولية

فروشتنی شتێك بەهەمان ئەو بەهایەی پیی کریوە

مرابحة

فروشتنی شتێك زیاتر لەو بەهایەی پی کریوە

مصارفة

گورینەوەی دراو بە دراو

مقايضة

گورینەوەی شتێك بە شتێك

البيع

گورینەوەی شتێک بەرامبەر بە دراو

اثر

شوێنەوار

أرملة

بێوەژن

ارکان العقد

پایەکانی گرێپەست

المحکمة الادارية

دادگای کارگێڕی

الیمین

 سوێند

الودیعة

سپاردە

الوارث

میراتگر

النفقة

 بژێوی

النسل

 وەچە

النزاع

 کێشە

اعتراض

ناڕەزایی (پەڵپ)

انفصام الشخصية

ترازانی کەسایەتی

الموصي

ڕاسپێردەر ، ئەو کەسەی سپاردن دەکا

الموصى

 پێسپێر

المهر المعجل

مارەیی پێشینە

المهر مؤجل

مارەیی پاشینە

المهر

 مارەیی

المطلقة

تەڵاقدراو (ئازاد)

المرافعة الغيابية

دادبینی نەهاتویی

المرافعة الحضورية

دادبینی ئامادەیی

المدعي عليهِ

داوا لێکراو

المدعي

داواکار

المحضون

ساوا

المانع الشرعي

بەربەستی شەرعی

الكفالة

زامنی دەستەبەری (دڵنیایی)

الکفارة

گوناهـ شۆری

القصد الجنائي

مەبەستی تاوانکاری

القسام الشرعي

دابەشنامەی شەرعی

القاء القبض

دەستگیرکردن

البينة

بەڵگە

الحاضن

 دایەن

العلاقة السببية

هۆکاری پەیوەندیدار

الطلاق الرجعي

تەڵاقدانی کاتی

الطلاق الخلعي

تەڵاق بە قەرەبووکردنەوە

الطب العدلي

پزیشکی دادوەری

الضمان الاجتماعي

بیمەی کۆمەڵایەتی

الشروع في القتل

دەستدانە کوشتن

الشروط التعسفیة

مەرجە زێدەڕۆییەکان

الزام

ناچارکردن

الدية

قەرەبووی خوێن (طلب الدم )

الدعوی المتقابلة

داوای بەرامبەر

الدعوی الحادثة

داوای نوێ

الدعوی الاصلیة

داوای بنەڕەتی

الخصم

دژ، لایەنی بەرامبەر

التنحي

لاچوون

التقادم

بەسەرچوون ، کۆنبوون

تأمينات

بارمتەکان

البینونة الكبرى

دابڕانی گەورە (تەڵاقی گەورە)

التزویر

ساختە ، گزی

بريء

بێ تاوان

بداءة

بەرایی (سەرەتایی)

التحري

پشکنین

إنفاق

خەرجکردن

انکماش

پوکانەوە.

انضباط

ڕێککاری.

إناطة

پێ سپاردن.

انحراف

لادان.

امهال

ماوە پێدان.

الادلة الجنائية

بەڵگەکانی تاوان.

الادلة الثبوتية

بەڵگە سەلمێنراوەکان.

الاحکام المتناقضة

فرمانە پێچەوانەکان  ، دژبەیەکەکان.

اکتساب

بردنەوە , وەرگرتن , بەدەست هێنان.

اقراض

قەرزدان

اعتذار

پۆزش ، داوای لێبووردن

اعارة

خواستن

اطاعة

گوێڕایەڵی

اشتباە

گومانکردن

اضافة لوظیفته

سەرباری کارەکەی

اصول

بنەماکان

اصدار القانون

دەرکردنی یاسا

اصناف

پۆڵێنەکان

استنزاف

بەفیڕۆدان

استفزاز

دەمارگرتن

استفتاء

ڕاپرسی

استئناف

تێهەڵچوونەوە

استجواب

لێپرسینەوە

إساءة

خراپەکاری

ازهاق الروح

ڕۆح کێشان

ارهاب

تیرۆر

ارتکاب

ئەنجام دان

إذعان

ملنان

الادعاء العام

داواکاری گشتی

اخلاء السبیل

ئازادکردن

اخلال

پابەندنەبوون

الاحوال الشخصیة

باری کەسایەتی

اختلاس اموال الدولة

دزینی سامانی میری

احلال

لەجیاتی دانان

احقاق الحق

ماف پێدان

احتیال

فێڵکردن

احضار

ئامادەکردن

ابطال

پوچەڵکردنەوە

ابرام

بەستن

اجحاف

 ناهەقی

دعوی

سکاڵای بواری مدنی.

 

العربون

پێدانی پێشەکی گرێبەست لەلایەن موشتەرییەوە بە فڕۆشیار [ بەیعانە ].

المدين

مدین کەسێکە کە بە شتێک قەرزاری دائینە.

دائن

 دائین کەسێکە کە هەقێکی لای مدینە.

المبيع

شتی فڕۆشراو.

المشتري

 کڕیار لایەنی دووەمی ناو گرێبەستە.

الثمن

ئەونرخەی کە ڕێک کەوتنی لەسەر کراوە

القيمة

نرخی خەمڵێندراو .

بائع

 کەسی فڕۆشیار .

المأجور

 شتی بەکرێ دراو.

المؤجر

 بەکرێ دەر

المستأجر

کرێچی

المعقود عليه

واتە ئەو شتەی کە گرێبەستی لەسەر کراوە .

العاقد

 واتە کەسی گرێبەست کار .

القبول

 دەربڕینی ویستی کڕینە لەلایەن موشتەرییەوە.

الايجاب

دەربڕینی ویستی فڕۆشیارە بۆ فڕۆشتنی شتێک.

العقد

 

بریتیە لەیەک گرتنی ئیجاب و قبولی نێوان دوو کەس .